Looking at Cartoons, Getting Along

Launched on Nov 29 2006, now 2,100+ posts...This bilingual blog - 'आन्याची फाटकी पासोडी' in Marathi- is largely a celebration of visual and/or comic ...तुकाराम: "ढेकणासी बाज गड,उतरचढ केवढी"...George Santayana: " Everything in nature is lyrical in its ideal essence, tragic in its fate, and comic in its existence"...William Hazlitt: "Pictures are scattered like stray gifts through the world; and while they remain, earth has yet a little gilding."

मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Showing posts with label Raja Ravi Varma. Show all posts

Saturday, May 04, 2024

अशोकवनात सीता...Bhavanrao Shrinivasrao Pantpratinidhi and Raja Ravi Varma

अशोकवनात रावणाने सीतेला ठेवलेले आहे , हा रामायणातील सुंदरकांडातील एक महत्वाचा प्रसंग आहे...

औंधचे १९४७ सालपर्यंतचे राजे भवानराव श्रीनिवासराव पंतप्रतिनिधी (१८६८-१९५१) यांच्या १९१६ सालच्या चित्ररामायणात त्यावर एक सुंदर चित्र आहे, त्या दुर्मिळ चित्ररामायणाची एक प्रत आमच्या कुटुंबाकडे आहे...

त्यातील एका चित्रात (https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chitra_Ramayana) सीता झाडावर बसलेल्या हनुमानाला भेटताना दाखवली असून , तिच्यावरील पहारेकरी स्त्रिया आजूबाजूला झोपलेल्या दाखवल्या आहेत, ते मला इतके मजेचे वाटे की, कधी घरातील नातेवाईक स्त्रिया दुपारी लोळत झोपलेल्या पाहिल्या तर मी त्यांना म्हणत असे - अगदी अशोक वनाचा सीन झाला आहे!

त्या विषयावर राजा रवी वर्मा यांनी काढलेले १८९४ सालचे चित्र आज पहिले, सीता तर विलक्षण सुंदर आहेतच पण पहारेकरी स्त्रिया सुद्धा देखण्या आहेत... त्या स्त्रिया अर्थातच सध्याच्या श्रीलंकेतील अजिबात वाटत नाहीयेत... "राक्षसी" दिसणे असा एक समज होता, त्या नुसार त्या काढल्या आहेत, पण त्यांचे सौन्दर्य त्यातूनही दिसत आहे...आपल्या समाजात आता फक्त गोरेपणा (जो माझ्या लहानपणी प्रचंड महत्वाचा होता) म्हणजे सौन्दर्य हा समज सुद्धा कमी होवू लागला आहे...

वेगवेगळ्या देशातील खेळाडू, कलाकार आता आपल्याला आवडतात...

दुसरी महत्वाची गोष्ट म्हणजे महाराष्ट्रात (आणि इतर भारतात सुद्धा) पूर्व आफ्रिकेच्या किनाऱ्यावरून येऊन स्थायिक झालेल्या लोकांची संख्या नगण्य नव्हती (मलिक अंबर हे त्यातील सर्वात महत्वाचे नाव)...

मी असे वाचले आहे की नाना फडणवीसांनी त्यांच्या- १८०० सालच्या- मृत्यूनंतर स्वतःच्या पत्नीची सुरक्षा करण्यासाठी पूर्व आफ्रिकेतील लढवय्यांचे दल ठेवले होते. तेंव्हा अशा गोष्टीचे संस्कार सुद्धा १९व्या शतकातील चित्रावर होणे साहजिक आहे..

वर्मा यांनी कळत न कळत आपल्याला शिकवले आहे की पहा आपल्या सारखी न दिसणारी माणसे सुद्धा किती सुंदर असू शकतात...

Thursday, November 23, 2023

Banabhatta: My Name is Red!...बाण, दुर्गा भागवत आणि राजा रवी वर्मा

दुर्गा भागवत:

"... 'थोडी चित्रमयता आणि लाल रंगाची अनावर ओढ यामुळे बाण वाचावा' असं मात्र गुरुदेव टागोरांनी म्हटलं आहे..."

('बाणाची कादंबरी आणि मी', 'अबकडइ', दिवाळी १९८४, पृष्ठ १८१, 'भावसंचित', २०१५)

[ ओरहान पामुक यांच्या "My Name is Red", १९९८ ह्या त्यांच्या नोबेल पुरस्काराला हातभार लावणाऱ्या कादंबरी प्रमाणे असे वाटते बाण (इ स. सातवे शतक) सुद्धा म्हणतायत "My Name is Red"!]

"She was young, and dark like Mohini who beguiled the asuras into parting with the nectar. Indeed she was like a walking sapphire doll. Her body was covered down to her ankles in a dark-coloured robe. Over her head she wore a red silk veil. It was like the red rays of the morning sun falling on a field of blue lilies. On one of her ears there hung a dantapatra, an ivory ear ornament whose radiance seemed to render her cheek a little pale, even like the rays of the rising moon lightening the darkness of the night. Her brownish tilaka done in gorochana was like a third eye. Her slender waist could have been grasped by one hand, like the floral bow of Manmatha.

She was like autumn with her wide eyes like white lily blooms.

She was like the rainy season with her cloud mass of dark tresses.

She was like Shri with the lotus lustre of her palms...."

('Kadambari' by Bana , translated by Padmini Rajappa)

picture: 'Kadambari' by Raja Ravi Varma

Saturday, August 27, 2022

Old Sweet Songs of Raja Ravi Varma and Zula Kenyon

below:

'Love's Old Sweet Song', calendar illustration, 1924 by Zula Kenyon

bottom:

Lady in the Moon Light, 1889 by Raja Ravi Varma,

A lady sitting alone in the moon light. A classic painting with extraordinary light effects. Female figure in the picture sometimes interprets as a Yakshi also. (Read my earlier post on this image here.)

Friday, March 13, 2020

धोका!...My Father, R S Kantak, Raja Ravi Varma and Avi Steinberg

Today March 13 2020 is Rang Panchami (रंगपंचमी, शके १९४२)... 57 years ago, my father's then 'controversial' book was published.

My father (1936- 2019), wrote a Marathi social novel (सामाजिक कादंबरी): 'Dhoka, Hamrasta Pudhe Aahe!' (धोका, हमरस्ता पुढे आहे!) that was published in 1963 (शके १८८४). The subtitle read: '(अत्यंत प्रक्षोभक आणि अपूर्व सामाजिक कादंबरी)/ [फक्त प्रौढांसाठी]'.

As I have said elsewhere on this blog earlier, the book was attacked by the likes of Jaywant Dalvi (जयवंत दळवी) but the right of my father to write it was defended by the likes of D K Bedekar (दि के बेडेकर).

I read that book when I was 18 or so. I liked it, not for sex (there is hardly any) but the way my father had successfully captured the mood of a frustrated young man, the family tensions and so on. I think the book is autobiographical in parts.

The collage of the covers of most of his books, under a glass frame, hung in our small drawing room , for as long as I remember and 'Dhoka''s cover always caught my attention for the prominent nipple it showed.

Artist: R S Kantak (र. स. कंटक)

Mr. Kantak became a well known visual artist. I thought he had gone on a limb, drawing a bare nipple for this cover. I am sure it shocked some people in 1963. Today it looks as if he was campaigning for #FreeTheNipple!

Kantak had an illustrious predecessor in this area.

a scene from Kālidāsa’s play Abhijñānaśākuntalam

Artist: Raja Ravi Varma

Artist: Avi Steinberg, The New Yorker, March 2017