मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Monday, November 20, 2023

आमादेर शान्तिनिकेतन...Our Santiniketan

माझे पु ल देशपांडे यांनीं लिहलेले सर्वात आवडते पुस्तक आहे : "रवीन्द्रनाथ : तीन व्यख्याने", १९८१. 

त्यातील एक प्रकरण आहे: "रवीन्द्रनाथांची शाळा" (पृष्ठ ४३- ७४)

"... आमादेर शांतिनिकेतन ... 

...आमरा जेथाय मरी घुरे

शे शे जाय ना कभू दूरे 

मोदेर  मनेर माझे प्रेमेर शेतार 

बांधा जे तार शुरे 

मोदेर प्राणेर शंगे प्राणे 

शेजे मिलिये छे ऍकताने 

मोदेर भाइयेर शंगे भाइके 

शे जे कोरिछे ऍक मन 

आमादेर शांतिनिकेतन..."

हे रवीन्द्रनाथांनी लिहलेले गाणे शांतिनिकेतनमध्ये नेहमी म्हटले जाते... 

पुलंनी  शांतिनिकेतनचे एक शाळा म्हणून केलेले वर्णन माझ्या सारख्या अत्यंत बेताच्या प्राथमिक शाळेत गेलेल्याला अविश्वसनीय वाटते... आणि शांतिनिकेतन मध्ये शिकलेल्या प्रत्येकाचा प्रचंड हेवा वाटतो ... 

TLS च्या मार्च १० २०२३ च्या अंकात महाश्वेता देवी यांच्या "OUR SANTINIKETAN", Translated by Radha Chakravarty या पुस्तकाचे परिक्षण आले आहे... 

"..Devi arrived at the school in 1936, “angry and upset”, unsure why she had been sent away from home. She became aware only much later of her father’s transferable job and his desire to give her a “proper” education. That the chapter entitled “Our Studies” should begin with the line “Truth be told, I can’t remember the books prescribed for study in each class” seems entirely in keeping with the ethos of the place Tagore built – an ethos of simplicity, creativity and true learning, not tied to certificates or degrees..."


Posted by at

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)