मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Monday, March 04, 2024

बन बांबूंचें पिवळ्या गातें, आकाशांतिल बिनाकागीतमाला;...Unparalleled Success Called Binaca Geetmala

माझ्या लहानपणी लांब कोळीष्टकासारखी दिसणारी एरियल रेडिओ साठी घरात लावली जात असे, तत्पूर्वी काही वर्षे रेडिओ साठी घराच्या बाहेर पिवळ्या, बांबू पासून बनवलेल्या एरियल  लावल्या जात असत... म्हणून मर्ढेकर म्हणतात बन बांबूंचें पिवळ्या गातें...

बा सी मर्ढेकर: 

"बन बांबूंचें पिवळ्या गातें 

आकाशांतिल अधोरेखितें;

..." (२, पृष्ठ ७४, मर्ढेकरांची कविता, १९५९-१९७७)

मी:

"बन बांबूंचें पिवळ्या गातें 

आकाशांतिल गीतमाला;

..."

फेब्रुवारी २० २०२४ रोजी अमीन सयानी वारले आणि माझ्या मिरज येथील लहानपणाच्या अनेक गोष्टी समोर आल्या.... 
 
बिनाका गीतमाला (१९५२-१९८८) काय गगनचुंबी प्रकार होता हे आज बऱ्याच लोकांना समजणार नाही...आम्ही मिरजेला रहात असताना, जवळजवळ १९८५ साल पर्यंत, तो दर बुधवारी रात्री 8 ते 9 मध्ये होणारा रेडिओ सिलोन वरील कार्यक्रम, आयुष्याचा अविभाज्य भाग होता...
 
बहुतेक प्रत्येक घरात-दारात तो कार्यक्रम चालू असल्यामुळे, त्याचा एक प्रतिध्वनी तयार होऊन सबंध अंतराळात त्याचा आवाज घुमत असे (म्हणून गगनचुंबी)....दूरदर्शन वरती नंतर अनेक लोकप्रिय कार्यक्रम झाले पण बिनकाची लोकप्रियता (भारतातील किती टक्के लोक तो ऐकत असत ह्या आधारावर) त्यांनी कदाचित गाठली नसावी...
 
बिनाका हे हिरव्या रंगाच्या, किंचित महाग टूथपेस्ट चे नाव होते...गाण्याच्या मधून येणाऱ्या बिनाका च्या जाहिराती (जिंगल्स) मला खूप आवडतं असत....एक होती "हे-हे- बिनाका ग्रीन, बिनाका ग्रीन... हे-हे- बिनाका ग्रीन, बिनाका ग्रीन"...त्याच्या आठवणीने सुद्धा बरे वाटते...बिनाका महाग असल्यामुळे आम्ही ती क्वचितच विकत आणली, आम्ही कोलगेट टूथपेस्ट आणि टूथ पावडर वापरत असू..
 
माझी तत्कालीन हिंदी गाण्यांची आवड १९७७ नंतर कमी होऊ लागली पण धाकटा भाऊ आणि बहीण मात्र जेवणाचे ताट घेऊन आमच्या माडीवर जाऊन तिथे ठेवलेल्या आमच्या रेडिओ पाय (ब्रँडचे नाव) वर तो कार्यक्रम लक्ष देवून ऐकत असत....
 
अमीन सयानी अतिशय उत्तम समालोचक होते पण कधी कधी जरा ते जास्तच भाऊक होऊन नाटकी बोलत असतं...त्यांच्या काळात काही वादग्रस्त गोष्टी सुद्धा झालेल्या आहेत... त्यांच्यावर आरोप झाले होते की काही संगीतकारांना आणि त्यांच्या गाण्यांना प्रमोट करत असत... इसाक मुजावर या माझ्या आवडत्या लेखकाचा  लेख आठवतो... ( I wrote on Feb 27 2015 on FB after Mr. Mujawar had died: I remember his longish article in one Diwali number of 'Rasrang': 'Victims of Hammer music' (हॅमर म्यूज़िकचे बळी) where he rued how the 'old' music directors like Anil Vishwas, Roshan, Madan Mahan etc fell prey to Binaca style publicity verging on propaganda....for him, it was big time fixing....).  
 
सयानी एक पूर्णतः व्यावसायिक होते आणि राहिले, त्यांच्या मुळे हिंदी सिनेसंगीताचे भले झाले, त्याचा दर्जा वाढला असे मी म्हणणार नाही...
 
बिनाका गीतमाला हे पर्व सगळ्या पर्वांसारखे आता सर्वार्थाने संपले..
 
दीनानाथ दलालांची सोबतच्या चित्रातील नायिका सुद्धा बिनाका ऐकत आहे असे वाटते पण ते चित्र जानेवारी १९४७ चे आहे!
 
कृतज्ञता: श्री दलाल यांच्या कलाकार्याचे कॉपीराईट होल्डर्स
 
Posted by at

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)