मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Monday, April 29, 2019

राधे , तुझा सैल अम्बाडा !....१९४८ सालचा सैल अंबाडा आणि संस्कृती रक्षक....Marathi Culture Vultures Circa 1948


या पोस्ट मधील इमेज मोठी करून जरूर वाचा.

१> त्यामधील डावीकडची मनमोहन यांची कविता तुफान लोकप्रिय झाली होती.

२> सप्टेंबर १९४८मध्ये ही कविता असलेल्या वाङ्मयशोभाच्या  १०,००० प्रती काढण्यात आल्या होत्या!(भारताची लोकसंख्या १९४७ साली ३३ कोटी होती, आज २०१९ साली १३४ कोटी. म्हणजे आज ४१,००० प्रती काढल्या सारखे आहे. त्याशिवाय त्यावेळी प्रौढ साक्षरता खूप कमी होती. आणि circulation libraries खूप होत्या त्यामुळे एक अंक अनेक लोकांपर्यंत पोचायचा. थोडक्यात,  हा सप्टेंबर १९४८ चा अंक फार मोठ्या प्रमाणात लोकांपर्यंत पोचला असेल. )

३> ही कविता संस्कृती रक्षकांना अश्लील वाटली होती!

ही कविता जर अश्लील असेल तर मर्ढेकर कसे पचणार होते या रक्षकांना? अशा प्रकारच्या रक्षकांमुळे २०व्या शतकातील सर्वश्रेष्ठ मराठी कवीचे जीवन कमी झाले.

(एका प्रश्न मनात येतो - साहित्यावर सेन्सॉर बोर्ड सुद्धा एके दिवशी येईल असे उपरोधाने लिहून झाल्यावर पुढे मर्ढेकरांवर अश्लीलतेचा खटला झाला तेंव्हा वाङ्मय शोभेने मर्ढेकरांची बाजू लावून धरली होती का? का र धों कर्व्यांसारखे ते मर्ढेकरांच्या अनाकलनीय अशा विरोधात होते?)




वाङ्मय शोभा, मार्च १९५०

कलाकार: रघुवीर मुळगावकर , वाङ्मय शोभा, नोव्हेंबर १९४८

Posted by at

2 comments:

Mithil said...

तुमच्या पोस्ट वाचणं हा फार मोठा आनंदाचा ठेवा आहे. किती अफाट व्यासंग आहे तुमचा, दर वेळेस काहीतरी वेगळं, अर्थपूर्ण वाचायला मिळतं. मनापासून आभार!!

April 29, 2019 at 10:56 AM
Aniruddha G. Kulkarni said...

Thanks Mithil. I sincerely appreciate your feelings. All I can say is I try. Keep meeting here. best....

April 29, 2019 at 11:46 AM

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)