मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Tuesday, September 08, 2020

सर्वमंगल आनंदी आनंद...H V Mote's Autobiography

फार पूर्वी विकत घेतलेले पुस्तक (त्याच्या दोन प्रती माझ्याकडे चुकून झाल्या आहेत) अलिकडे वाचायला सुरवात केली. प्रकाशक मोटे यांच्या बद्दल मला खूप आदर आहे. त्यांच्या मुळे मला समग्र शेजवलकर लेख, विश्रब्ध शारदा पत्रे अशी पुस्तके संग्रही ठेवून वाचता आली.

हरी विष्णू मोटे:
" १९२८ ते १९३२ च्या सुमारास अनेक कथालेखकांच्या कथा प्रसिद्ध होत. त्यांतील दिवाकर कृष्ण, कुमार रघुवीर, वि. सुखटणकर (सह्याद्रीच्या पायथ्याशी), कमलाबाई टिळक, कृष्णा खरे, बाळूताई खरे, 'कृष्णाबाई' या टोपणनावाने लिहणाऱ्या मुक्ताबाई दीक्षित, या लेखक-लेखिकांच्या कथा मला विशेष आवडत..."

(पृष्ठ ९६, 'हृदयशारदा', 'एक सर्वमंगल क्षिप्रा', १९८०)

हे वाचून मला खूप हसू आले.

बाळूताई खरे म्हणजे विभावरी शिरुरकर सोडले तर मी वरील एकही लेखकाचे पुस्तक पहिले नाही व वाचले नाही. विभावरी शिरुरकर यांना सुद्धा खूप कमी वाचले आहे पण त्यांच्या बद्दल वाचले आहे (मोटे, विश्राम बेडेकर, शेजवलकर यांच्या लेखनात आणि अधूनमधून मराठी वर्तमानपत्रात. मला त्यांच्या लेखनात काहीच विशेष वाटत नाही.)

मला खात्री आहे कदाचित विभावरी शिरुरकर सोडल्यातर एकही लेखकाचे पुस्तक सध्या बाजारपेठेत विकत मिळत नसणार.

मराठीची अवस्था अशी का? 

का हे लेखन इतके सामान्य होते की वर्तमानपत्रासारखे एका महिन्यात रद्दीत घालावे? 

ह्या ऐवजी लोक महाभारत, प्राचीन संस्कृत नाटके, गाथा सप्तशती, ज्ञानेश्वर, नामदेव, एकनाथ, तुकाराम, रामदास वगैरे पुन्हा, पुन्हा का वाचत नव्हते? का हे सगळे आपण पारतंत्र्यात होतो म्हणून? 

पण मग नाट्यछटाकार नाट्यछटाकार दिवाकर, श्री कृ कोल्हटकर, श्री व्यं केतकर, त्र्यं शं शेजवलकर, र  धों कर्वे कसे नाट्यछटा, विनोद किंवा एकाहूनएक उत्तम, द्रष्टे लेख त्या काळात लिहीत होते, जे आजही  उत्सुकतेने वाचावेसे वाटतात?

(btw - मोटे एक दोन वेळा चक्क सांगतात की त्यांनी श्री कृ कोल्हटकर यांचे काही वाचले नव्हते.  म्हणजे हा शिकलेला, तरुण, नवे करू इच्छिणारा प्रकाशक मराठीतील एका सर्वोत्तम लेखकापासून इतका दूर होता!)

 

मुखपृष्ठ बहुतेक द ग गोडसेंचे असावे 

कृतज्ञता : मुखपृष्ठ कलावंताच्या कॉपीराईट होल्डर्स बद्दल

 

Posted by at
Labels:

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)