मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Monday, January 13, 2020

पिवळीच मी पाकोळी की, शेख झैनुद्दिन यांच्या कले मध्ये मी आहे की...Durgabai, Moths and Forgotten Indian Artists

दुर्गा भागवत:
"...क्रौंचवध पाहून ज्याचा शोक श्लोकत्व पावला, त्या वाल्मिकीला फुलपाखरू दिसले नाही, मग इतरांना तरी कसे दिसावे?...आणि व्यासाचे उच्छिष्ट खाणारे आम्ही? व्यासाची प्रज्ञा तर घालवून बसलोच, पण आमची प्रतिभाही आटली… मानवी अंतरंग असो किंवा बाह्य सृष्टी असो, प्रकृतीचे आकलन, व तेही सूक्ष्म असल्याशिवाय,  कल्पना उंचावत नाहीत,  भावना संयत होत नाहीत. विभूषित होत नाहीत. आणि म्हणूनच फुलपाखरांचा अभाव हा भारतीय साहित्याच्या अनेक अभांवाचा प्रातिनिधिक अभाव आहे असे मला वाटते… "
(“पिवळीच मी पाकोळी की”/ निसर्गोत्सव, १९९६)

दुर्गाबाईंच्या वरील उद्गाराबद्दल मी या ब्लॉगवर पूर्वी बऱ्याच वेळा लिहले आहे. पण डिसेंबर २०१९ मध्ये मला हे अतुलनीय असे चित्र बघायला मिळाले:


'Brahminy Starling with Two Anteraea Moths, Caterpillar and Cocoon in Indian Jujube Tree’, १७८० ,

© Minneapolis Institute of Art

 कलाकार: Shaikh Zain ud-Din  हे  बंगाली होते...सांगायची गोष्ट तुम्ही दोन पाकोळ्या चित्रात पाहू शकता! -  

१७८० सालचे हे चित्र आहे. मग ह्या इसवी सनाच्या सुरवातीपासूनच्या परंपरेचे काय झाले?

विल्यम डालरिम्पल लिहतात : "...Their paintings, often of astonishing brilliance, and possessing a startlingly hybrid originality, represent the last phase of Indian artistic genius before the onset of the twin assaults — photography and the influence of western colonial art schools — ended an indigenous tradition of painting going back 2,000 years...."


Posted by at

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)