मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Thursday, March 26, 2020

शंभर वर्षांत एक ...Corona, The Great Influenza- II


Lee Child:
"...Most of all we would see tsunamis of disease racing back and forth across the globe, constantly, like raking machine-gun fire. Our scaled-up brains would see the Black Death of the fourteenth century, and again in the seventeenth, and the Spanish flu of the twentieth – bang-bang-bang, with barely a pause between..."
 

द न्यू यॉर्कर ने "The Great Influenza", २००४ चे लेखक John M. Barry यांची मुलाखत घेतली आहे .

"The influenza epidemic of 1918 was ruthless. It killed somewhere between fifty million and a hundred million people—and that was in a far less populated, dense, mobile, and globalized world. The new coronavirus is aggressive, and governments and populations that do not act with alacrity and discipline will suffer for it."

काही वर्षांपूर्वी मला दोन प्रश्न भेडसावत होते -

१> भारताने १९१८ साली या संकटाचा मुकाबला कसा केला ज्यामध्ये  भारतीय उपखंडातील साधारण १.७ ते १.८ कोटी लोक मृत्यमुखी पडली. महाराष्ट्रात मुंबई , पुणे खूप बाधित शहरे होती.

साबरमती आश्रमात देशाचे नेतृत्व लवकरच करणाऱ्या महात्मा गांधींना सुद्धा लागण झाली होती. ते  इतरांच्या सल्ल्यानुसार वागत त्यातून मुक्त झाले.

२. तरीसुद्धा हा आजार मराठी साहित्यात क्वचितच येतो, का?

त्यासाठी मी बॅरी  यांचे पुस्तक २००६ साली विकत घेतले आणि त्या विषयात संशोधन करणाऱ्या श्रीमती म्रिदूला रामण्णा यांच्याशी संपर्क केला.

पहिल्या प्रश्नाचे उत्तर श्री रामण्णा यांच्या लेखात मिळाले पण दुसऱ्या प्रश्नाचे उत्तर अजून मिळालेले नाही.

मी मागे पहिले महायुद्ध मराठी साहित्यात का नाही या बद्दल सुद्धा आश्चर्य व्यक्त केले होते. त्याचे एक उत्तर कदाचित असे की त्यावेळी प्रसिद्ध झालेले मराठी साहित्य बहुतांशी ब्राह्मण लिहीत असत आणि ब्रिटिशांनी ब्राह्मणांचा त्यांच्या सैन्यातील प्रवेश कमी केला होता, किंबहुना थांबवला होता. त्यामुळे ब्रिटिशांच्या बाजूने लढणाऱ्या असंख्य भारतीय सैनिकांत  मराठी ब्राह्मण अतिशय कमी होते.... वगैरे.

पण युद्धानंतर आलेल्या फ्लु ने  तर असा भेदभाव नक्कीच केला नसेल.

पण मी अलीकडे वाचले की तो फ्लू तत्कालीन इंग्लिश साहित्यात सुद्धा कमी आहे.

"Despite its vast toll, the pandemic was never a big theme in American literature—an absence the historian Alfred Crosby calls “puzzling.” But a few leading writers who lived through it created accounts that remain vivid in ways a medical journal can never be. Thomas Wolfe witnessed the suffering at his mother’s boardinghouse..."



कृतज्ञता : श्रीमती म्रिदूला रामण्णा, त्यांनी स्वत: मला त्यांचा लेख पाठवला , त्याचे पहिले  पान


Posted by at
Labels: , , , ,

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)