मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि च दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… इ. स. 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Wednesday, September 28, 2022

इरावती कर्वे यांची दोन दर्शने : दुर्गाबाई आणि पुल....Irawati Karve - Two Perspectives by Durga Bhagwat, Pu La Deshpande

२०१८साली मला पुलंची खालील पुस्तके आवडतात: 
तुझे आहे तुजपाशी १९५७, नस्ती उठाठेव १९५२, रवींद्रनाथ : तीन व्याख्याने १९८० आणि गुण गाईन आवडी १९७५.

'गु. गा. आ.'  मधील काही लेख माझ्यासाठी मी कोणत्याही भाषेत वाचलेल्या सर्वोत्कृष्ट लेखांपैकी आहेत- उदा वसंत पवार, वसंतराव देशपांडें, कुमार गंधर्व यांच्या वरील लेख. वसंत पवारांना पुल काहीकाळासाठी अक्षरशः जिवंत करतात. महाराष्ट्राची संगीतातील श्रीमंती आपल्याला अशा लेखांतून जाणवते.

 पण मला त्यांचा इरावती कर्वेंवरचा लेख अजिबात आवडला नाही. अगदी उथळ वाटला.

आणि त्याच्या उलट इरावती कर्वेंवरचा दुर्गा भागवतांचा लेख. पुलंचा सामान्य लेख जिथे संपतो तिथे दुर्गाबाईंचा सुरु होतो. पुल जी उंची त्यांच्या वर उल्लेखिलेल्या चांगल्या लेखात गाठतात ती दुर्गाबाई ह्या लेखात गाठतात.

मला ह्या गोष्टीच वाईट वाटत आलय की गुणग्राहक पुलंनी दुर्गाबाईंच्या महानतेबद्दल विस्ताराने लिहल नाही. विलास सारंगांनी विस्ताराने केलेले दुर्गाबाईंचे कौतुक वाचल्यानंतर हे शल्य वाढलय.

 दुर्गाबाई ह्या माझ्यामते २०व्या शतकातील सर्वोत्तम मराठी लेखक (आणि जगातील सर्वोत्कृष्टांमध्ये एक) होत्या. त्यांचे गुणवर्णन करून आपण आपली उंची वाढवत असतो. 


डावीकडली पान : "आठवले तसे", १९९१ , कृतज्ञता : दुर्गाबाईंच्या साहित्याचे कॉपीराईट होल्डर्स
उजवीकडील पान : गुण गाईन आवडी, कृतज्ञता: मौज प्रकाशन आणि पुलंच्या साहित्याचे कॉपीराईट होल्डर्स
Posted by at
Labels: , ,

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)