मेघदूत: "नीचैर्गच्छत्युपरि दशा चक्रनेमिक्रमेण"

समर्थ शिष्या अक्का : "स्वामीच्या कृपाप्रसादे हे सर्व नश्वर आहे असे समजले. पण या नश्वरात तमाशा बहुत आहे."

G C Lichtenberg: “It is as if our languages were confounded: when we want a thought, they bring us a word; when we ask for a word, they give us a dash; and when we expect a dash, there comes a piece of bawdy.”

C. P. Cavafy: "I’d rather look at things than speak about them."

Martin Amis: “Gogol is funny, Tolstoy in his merciless clarity is funny, and Dostoyevsky, funnily enough, is very funny indeed; moreover, the final generation of Russian literature, before it was destroyed by Lenin and Stalin, remained emphatically comic — Bunin, Bely, Bulgakov, Zamyatin. The novel is comic because life is comic (until the inevitable tragedy of the fifth act);...”

सदानंद रेगे: "... पण तुकारामाची गाथा ज्या धुंदीनं आजपर्यंत वाचली जात होती ती धुंदी माझ्याकडे नाहीय. ती मला येऊच शकत नाही याचं कारण स्वभावतःच मी नास्तिक आहे."

".. त्यामुळं आपण त्या दारिद्र्याच्या अनुभवापलीकडे जाऊच शकत नाही. तुम्ही जर अलीकडची सगळी पुस्तके पाहिलीत...तर त्यांच्यामध्ये त्याच्याखेरीज दुसरं काही नाहीच आहे. म्हणजे माणसांच्या नात्यानात्यांतील जी सूक्ष्मता आहे ती क्वचित चितारलेली तुम्हाला दिसेल. कारण हा जो अनुभव आहे... आपले जे अनुभव आहेत ते ढोबळ प्रकारचे आहेत....."

Kenneth Goldsmith: "In 1969 the conceptual artist Douglas Huebler wrote, “The world is full of objects, more or less interesting; I do not wish to add any more.”1 I’ve come to embrace Huebler’s ideas, though it might be retooled as “The world is full of texts, more or less interesting; I do not wish to add any more.” It seems an appropriate response to a new condition in writing today: faced with an unprecedented amount of available text, the problem is not needing to write more of it; instead, we must learn to negotiate the vast quantity that exists. How I make my way through this thicket of information—how I manage it, how I parse it, how I organize and distribute it—is what distinguishes my writing from yours."

Tom Wolfe: "The first line of the doctors’ Hippocratic oath is ‘First, do no harm.’ And I think for the writers it would be: ‘First, entertain.’"

विलास सारंग: "… . . 1000 नंतर ज्या प्रकारची संस्कृती रुढ झाली , त्यामध्ये साधारणत्व विश्वात्मकता हे गुण प्राय: लुप्त झाले...आपली संस्कृती अकाली विश्वात्मक साधारणतेला मुकली आहे."

Sunday, October 29, 2017

...शेवटी शेवाळ आलं ओठांपर्यंत साठून / थडग्यांवरची नावं झाकून गेली...When A Quiet Passion Dies

एमिली डिकिन्सन (Emily Dickinson) १८३०-१८८६ या माझ्या आवडत्या कवी आहेत.  त्यांच्या कविता आणि काही प्रसिद्ध paintings असलेले खालील पॉकेट बुक साईझ चे पुस्तक मी २००२साली विकत घेतले आहे. 


त्यांच्या जीवनावरचा  'ए क्वायेट पॅशन' (A Quiet Passion), २०१६ नावाचा सुंदर सिनेमा ऑक्टोबर २०१७मध्ये पहिला.... सिंथिया निक्सन (Cynthia Nixon) यांचा अभिनय हलवून टाकणारा आहे.... 

डिकिन्सन यांनी एकूण १८०० कविता लिहिल्या. त्यातील जेमतेम फक्त एक डझन कविता त्यांच्या जिवंतपणी प्रकाशित झाल्या होत्या! 

मला एका गोष्टीची उत्सुकता आहे की महाराष्ट्रातील कवींना डिकिन्सन पहिल्यांदा केंव्हा वाचायला मिळाल्या? केशवसुत , बालकवी, गोविंदाग्रज, नाट्यछटाकार दिवाकर , माधव जूलियन इ. यांनी डिकिन्सन वाचल्या होत्या का? आणि असल्यास केंव्हा?

आनंदाची आणि थोडी आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे श्री मधुकर नाईक यांनी डिकिन्सन यांच्या १५२कवितांचा अनुवाद १९९० साली मराठीत केला आहे: 'एमिली डिकिन्सन्: निवडक कविता : (विवेचक प्रस्तावना व टिपांसहित)'. 

या पुस्तकात ज्या लेखकांचा डिकिन्सन यांच्यावर प्रभाव होता त्यात एमिली ब्रोंटे (Emily Brontë) यांचे नाव येत नाही पण सिनेमात मात्र ब्रोंटे प्रामुख्याने उल्लेखल्या आहेत. 

नाईक लिहतात:


इलियट, ऑडेन, मर्ढेकर, सदानंद रेगे यांच्या मार्गे सुद्धा डिकिन्सन आपल्यापर्यंत पोचत असतात. रेगे आणि त्यांच्यात तर खूप साम्य वाटते : निसर्ग, प्रेम, (कदाचित) नसलेला देव, येशूचा अंत, मृत्यू...आणि ह्या शिवाय, अगदी रेगे छाप,... "Dickinson's poetry frequently uses humor, puns, irony and satire"...

खालील कविता मी त्यांची वाचलेली पहिली कविता ... अतिशय आवडलेली (त्यात भरपूर प्लेटो असून!).... विशेषतः moss had reached our lips, And covered up our names....ह्या ओळी....
 
"I died for beauty, but was scarce

Adjusted in the tomb,
When one who died for truth was lain
In an adjoining room.
He questioned softly why I failed?
“For beauty,” I replied.
“And I for truth,—the two are one;
We brethren are,” he said.
And so, as kinsmen met a night,
We talked between the rooms,
Until the moss had reached our lips,
And covered up our names."

 
वरील कवितेचा नाईक यांनी केलेला अनुवाद पहा:
 सौजन्य: श्री मधुकर नाईक
सौजन्य: कॉपी राईट धारक

2 comments:

अवधूत डोंगरे said...

या मराठी पुस्तकाविषयी मला माहीत नव्हतं. ही पोस्ट बघून इंटरनेटवर शोधल्यावर कळलं की, महाराष्ट्र साहित्य आणि संस्कृती मंडळानं हे पुस्तक प्रकाशित केलं होतं. त्यांच्या वेबसाइटवर आता (मंडळाच्या इतर अनेक जुन्या पुस्तकांप्रमाणे) या पुस्तकाची स्कॅन केलेली पीडीएफ प्रत उपलब्ध आहे, ती सापडली: https://msblc.maharashtra.gov.in/pdf/pdf/Emili%20Dikinasans.pdf

कविता सुंदर आहे. खासकरून शेवटची ओळ. असा भाषांतराचा प्रयत्न करणं, हेही सुंदरच आहे. त्याचं मूल्यमापन वेगळं करता येईल. इथं मला नाईक यांचा प्रयत्नही चांगला वाटला. थँक्स.

-

'अभिनय हलवून टाकणारा आहे' यातल्या 'हलवून'ऐवजी 'हेलावून' अधिक सहज वाटेल, असं वाटलं. 'मूव्हिंग' हाच अर्थ त्यातून अधिक सहज पोचेल कदाचित.

Aniruddha G. Kulkarni said...

Thanks, I agree....It's a wonderful effort....I have the book from the same source....I am glad you got to it....I should have given it in the post itself