इरावती डॉल्फिन ते मोबी डिक.... A Year From Now, Herman Melville Will Be 200

#HermanMelville200

Today August 2 2018 is the beginning of the bicentenary of Herman Melville's birth (Aug 1 1819-Sept. 28 1891).

Artist: Rockwell Kent (1882-1971), 1930

विलास सारंग:
"...मराठी वाचकांनी तर मोबी डिकसारखी कादंबरी वाचलीच नसती. (त्यांना वांती झाली असती) मोबी डिकमधली काही वर्णनं मोठमोठं व्हेल मासे कापण, भल्या मोठ्या परातीत ते तळण, धुराचा उग्र वास आणि हे सगळं रात्रीच्या काळोखात; अक्षरशः नरकाचं (Hell) वर्णन शाकाहारी वाचकांना 'टू मच' वाटेल..."
('लिहित्या लेखकाचं वाचन', २०११)

James Wood, The Guardian, August 2011:

“....For in that novel, Melville explores precisely the question that hovers over the (Richard) Dawkins- (Rowan) Williams exchange. Can God be literally described, or are we condemned to hurl millions of metaphoric approximations at him, in an attempt to describe him? After all, in Melville's novel, the white whale is symbolic of both the devil and of God, and the writer tries very hard to describe the nature and mass and temperament of that indescribable whale: Melville uses scores of different metaphors to capture the essence of the beast, and fails. It cannot be captured in words. Only when the beast is killed will it be captured. Melville's novel is a kind of ironic counterpart to Aquinas's belief that God can only be described by what he is not. Melville, who fluctuated violently between belief and unbelief, seems to have been terrified by the idea that if God cannot be reached by metaphor, then God is only a metaphor...”

वरील अवतरण जीएंची आठवण पुन्हा एकदा देऊन गेलं, त्यातील metaphor (रूपक) शब्दामुळे - जीएंचा आवडता शब्द . जेम्स वूड म्हणतायत की मेल्व्हील, जे श्रद्धा आणि अश्रद्धा यांच्या मध्ये हिंसकपणे लटकत होते, या कल्पनेने हादरले होते की परमेश्वराकडे रूपकातून पोचता येत नसेल तर तो  फक्त एक रूपक आहे... जीएंना हे आवडल असत अस वाटत कारण जीए स्वतः श्रद्धा आणि अश्रद्धा यांच्या मध्ये प्रवास करताना मला दिसतात ...

खालील दोन्ही कार्टून पूर्वी या ब्लॉगवर येऊन गेलीयत पण पुन्हा द्यायला तेवढाच आनंद होतोय .... दोन्ही मध्ये Captain Ahab आहेत... Kanin यांच्या कार्टून मध्ये देवमाशाचा आकार इरावती डॉल्फिन एवढा झाला आहे... मेल्व्हील यांचा लेखक म्हणून प्रवास मात्र इरावती डॉल्फिन ते  मोबी डिक.असा होता!
 

Artist: Benjamin Schwartz, The New Yorker ,  November 2015

Artist: Zachary Kanin, The New Yorker, October 2015

हर्मन मेल्व्हील यांचा लेखक म्हणून गेल्या दोनशे वर्षातील प्रवास मात्र इरावती डॉल्फिन ते  मोबी डिक असा आहे ......