Monday, December 11, 2017

मोहोरणाऱ्या आनंदाऐवजी, ठसठसणाऱ्या वेदनेऐवजी...जी. ए, बालकवी, कोलेरीज...30 Years of GA's Absence

#जीएकुलकर्णीतिसावामृत्युदिन 
#GAKulkarni30thDeathAnniversary
Today December 11 2017 is 30th death anniversary of G A Kulkarni

जी. ए. कुलकर्णी, ऑगस्ट २८, १९६३:  
"....पण त्यांचे (बालकवींचे) दुःख आपले मन निबर, संवेदनाहीन होत चालले आहे, मोहोरणाऱ्या आनंदाऐवजी, ठसठसणाऱ्या वेदनेऐवजी आवळू निर्माण झाले आहे अशी जाणीव त्यांना होऊ लागली असवी. पूर्वीचा उत्कट अनुभव व आताचे मनाचे शिलामय स्वरूप हा विरोध त्यांना डाचू लागला. Coleridge ची 'Ode to Dejection' नावाची कविता आहे; तिच्यात बालकवींचे आत्मचरित्र आहे. त्यांची भाषा विशिष्ट मर्यादेपर्यंत उपयोगी, मन एकाच तऱ्हेच्या कल्पनांच्या आवर्तात सापडलेले. जीवनाचे भीषण स्वरूप व ते पाहण्याला भाषेची, मनाची असमर्थता यांत कुठे तरी त्यांच्या औदासीन्याचे मूळ आहे."
('जी. एंची निवडक पत्रे: खंड २', १९९८)

What a wonderful analysis in just a few sentences of a particular phase in the life of one of Marathi's great poets of 20th century...This is GA at his best...GA laughs off any suggestion that Balkavi's frustration had anything to do with a lady called Ramai (रमाई) and comes up with this explanation.

('रमाई' या विषयावर कै  म वा धोंडांचा 'बालकवी, रमाई आणि सोनाळकर' हे मूळचे १९६३-१९६६ दरम्यानचे , पण 'जाळ्यातील चंद्र', १९९४/१९९८ मध्ये पुन्हा एकत्र प्रसिद्ध झालेले लेख जरूर वाचा.)

'Dejection: An Ode' is a poem written by Samuel Taylor Coleridge in 1802.

“...O Lady ! in this wan and heartless mood,
    To other thoughts by yonder throstle woo'd,
    All this long eve, so balmy and serene,
    Have I been gazing on the western sky,
    And its peculiar tint of yellow green:
    And still I gaze—and with how blank an eye!
    And those thin clouds above, in flakes and bars,
    That give away their motion to the stars;
    Those stars, that glide behind them or between,
    Now sparkling, now bedimmed, but always seen:
    Yon crescent Moon, as fixed as if it grew
    In its own cloudless, starless lake of blue;
    I see them all so excellently fair,
    I see, not feel how beautiful they are!...”
                                      Artist: Bruce Eric Kaplan, The New Yorker, November 26 2001